Organisatie: de Bibliotheek en Historische Vereniging Zutphen

Zutphen in een veranderende Hanze
Sinds het onderzoek naar de Hanze in de 19de eeuw op gang kwam, is er meermaals sprake geweest van een paradigmaverandering. Het betekent dat de zienswijze op het functioneren van de steden- en koopliedennetwerk fundamenteel wijzigde. Historici kozen nieuwe invalshoeken. Bestaande en soms hardnekkige opvattingen ondergingen ingrijpende aanpassingen. Zo werd de idee van de Hanze als een statisch samenhangend verbond, vervangen door een visie waarin de regionale verschillen werden beklemtoond. Op zijn beurt leidde het ertoe dat historici de Hanze benaderden als een economische institutie en losse organisatie op zoek naar meer samenhang. Ook ontstond de Hanze veel later dan traditioneel wordt betoogd.

De veranderende zienswijzen op de Hanze en de mythevorming die daarmee samenhing, nodigt uit tot nieuw onderzoek naar de betekenis van de Hanze voor haar steden en kooplieden. Steeds duidelijker wordt dat iedere stad door de jaren heen het Hanzelidmaatschap naar eigen inzicht invulde. Dat gold ook voor Zutphen dat weliswaar tot de vaste kern van Nederlandse Hanzesteden behoorde, maar niettemin haar eigen belangen zorgvuldig afwoog. Deze lezing gaat in op de betekenis van een veranderende Hanze voor Zutphen en de Nederlandse Hanzesteden.

Hanno Brand studeerde geschiedenis aan de universiteiten van Leiden en Gent. Hij promoveerde op een proefschrift over stedelijke elites in Leiden, maar verrichte ook onderzoek naar de hofhouding van de Bourgondische hertogen, naar de Hanze en naar de maritieme geschiedenis van vooral Friesland in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Hij werkte aan universiteiten en onderzoeksinstituten in Nederland, België en Frankrijk, was bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Groningen en directeur-bestuurder van de Fryske Akademy. Momenteel werkt hij daar als senior onderzoeker.